Zwróćmy uwagę, że nasz Pan, wskazując na przyczyny ociężałości duszy, nie wymienił cudzołóstwa, nieczystości, zabójstwa, bluźnierstwa czy rabunku, ponieważ każdy wie, że są to grzechy śmiertelne i zasługujące na potępienie. Wymienił natomiast obżarstwo, pijaństwo i troski doczesne, których (trosk) nie wystrzegają się i nie potępiają nie tylko ci, którzy żyją w świecie, ale, wstyd powiedzieć, także wielu mnichów, którzy uwikłani w nie, uważają je za coś niewinnego i pożytecznego.
Tymczasem wszystkie te trzy grzechy, odczytane dosłownie, obciążają duszę, ściągają ją ku ziemi i oddzielają od Boga. My, którzy oddaliliśmy się od wszelkich spraw tego świata, łatwo jednak możemy ich uniknąć, pozbawiając się trosk o rzeczy widzialne, oraz okazji do obżarstwa i pijaństwa. Pamiętajmy jednak, że istnieje także inne obżarstwo, nie mniej szkodliwe i inne, duchowe, pijaństwo, o wiele trudniejsze do uniknięcia, które wraz z troskami doczesnymi nawiedza nas często na pustyni – mimo że zupełnie wyrzekliśmy się wszelkich majętności i całkowicie powstrzymujemy się od wina i jakichkolwiek biesiad. A jednak to do nas zwraca się Prorok: Ocknijcie się, pijani, choć nie od wina.
Inny powie znowu: Wpadnijcie w osłupienie i trwajcie w nim, zaślepcie się i pozostańcie ślepi, bądźcie pijani, choć nie od wina, zataczajcie się, choć nie pod wpływem sycery. Według Proroka winem, które tak upija, może być tylko jad smoków, a krzewem, z którego pochodzi: Winny szczep ze szczepu Sodomy lub z pól uprawnych Gomory.
Chcecie poznać, jaki jest owoc tej winorośli i plon jej gałązek? Posłuchajcie: Ich grona to grona trujące, co gorzkie mają jagody.
Dlatego też, jeśli nie będziemy dokładnie oczyszczeni z wszelkich wad i wolni od wszystkich namiętności, to mimo całkowitego powstrzymywania się od wina i sutych biesiad nasze serce będzie obciążone o wiele gorszym obżarstwem i pijaństwem. Podobnie, mimo że oddaliliśmy się od wszelkich spraw tego świata, mogą nas czasem nawiedzać troski doczesne, o czym wyraźnie mówią zalecenia starszych, którzy wszystko, co przekracza konieczną miarę codziennego pokarmu i nieodzownych potrzeb ciała, zaliczają do kłopotów i zmartwień światowych.
Jeśli, na przykład, zarabiając jednego solda możemy zaspokoić potrzeby ciała, a trudzimy się ponad miarę, by zdobyć dwa lub trzy; jeśli wystarczą nam dwie tuniki, jedna na dzień, a na druga na noc, a zabiegamy, by mieć trzy lub cztery; jeśli możemy mieszkać w celi, jedno lub dwu izbowej, a kierowani świecką próżnością i wystawnością, budujemy sobie, bez potrzeby, cztery lub pięć pomieszczeń, obszernych i pięknie zdobionych – to, niestety, ale w tym, co dla nas dostępne, okazujemy świeckie namiętności i żądze.
Fragment książki Rozmowy z Ojcami, tom 1 / Skorzystaj z zestawienia publikacji źródłowych św. Jana Kasjana
Święty Jan Kasjan (ok. 365–435) jeden z największych autorytetów w monastycyzmie zachodnim. Urodzony w Dobrudży (na terenie dzisiejszej Rumunii i Bułgarii), od młodości zafascynowany życiem monastycznym. Mając 18 lat wyruszył do Palestyny (383), gdzie wstąpił do klasztoru. Razem z Germanusem, swoim przyjacielem, udał się do Egiptu (Nitria, Cele, Sketis), gdzie spotkał się i rozmawiał z najsłynniejszymi Ojcami Pustyni. W 400 roku wyjechał do Konstantynopola, gdzie zaprzyjaźnił się ze św. Janem Chryzostomem. W roku 405 pojechał do Rzymu, szukając u papieża wsparcia dla prześladowanego Jana. Tu spotkał i zaprzyjaźnił się z diakonem Leonem, późniejszym papieżem Leonem Wielkim. Stąd wyjechał do Marsylii w 416 roku, gdzie założył dwa klasztory: męski i żeński. Napisał: „Reguły”; „Rozmowy z Ojcami”; „O wcieleniu Pańskim przeciw Nestoriuszowi”.
Grafika na zdjęciu: Mikołaj Jastrzębski OSB
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!
