Trudno jednoznacznie zidentyfikować autora naszego dzieła. Wedle jednej opinii chodzi o egipskiego mnicha, który był związany ze środowiskiem abba Pojmena, ale na jakimś etapie życia opuścił Egipt i zmarł w Palestynie; zwolennicy tego poglądu nazywają naszego autora św. Izajaszem ze Sketis. Drugi pogląd głosi, że jest to monofizycki mnich palestyński, autor licznych dzieł ascetycznych, który żył w rejonie Gazy; przedstawiciele tej szkoły piszą z kolei o Izajaszu z Gazy. Trudno określić, kto jest autorem tekstu zamieszczonego w Filokalii. Dlatego też, za edycją ateńską, nazywamy go tutaj neutralnie św. Izajaszem Anachoretą i przyjmujemy, że żył w V stuleciu.
Filokalia zawiera niewielki wybór 27 rozdziałów z dzieła zatytułowanego Ascetikon. Tekst zachował się w licznych recenzjach (greckiej, syryjskiej, koptyjskiej w dialekcie sahidyjskim, arabskiej, armeńskiej, gruzińskiej, etiopskiej i łacińskiej), co tylko świadczy o jego, w pełni zasłużonej, popularności w ciągu wieków. Językiem oryginału był prawdopodobnie grecki, choć w recenzji greckiej występują liczne kalki z języka koptyjskiego. Zasadniczy temat cytowanego w Filokalii fragmentu to próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób należy chronić i oczyszczać swój umysł, jaka jest rola gniewu, sumienia, wewnętrznej modlitwy. Izajasz Anachoreta proponuje podjęcie dzieła czujności (νῆψις), straży serca, która stanie się z biegiem czasu istotnym elementem nauki o modlitwie Jezusowej / Wstęp do pism św. Izajasza Anachorety, który został opublikowany w dziele Filokalia, tom 1
Szymon Hiżycki OSB (ur. w 1980 r.) studiował teologię oraz filologię klasyczną; odbył specjalistyczne studia z zakresu starożytnego monastycyzmu w kolegium św. Anzelma w Rzymie. Jest miłośnikiem literatury klasycznej i Ojców Kościoła. W klasztorze pełnił funkcję opiekuna ministrantów, duszpasterza akademickiego, bibliotekarza i rektora studiów. Do momentu wyboru na urząd opacki był także mistrzem nowicjatu tynieckiego. Autor książki na temat ośmiu duchów zła Pomiędzy grzechem a myślą oraz o praktyce modlitwy nieustannej Modlitwa Jezusowa. Bardzo krótkie wprowadzenie. Redaktor naczelny projektu „Filokalia”.
Opracowanie graficzne: Mikołaj Jastrzębski OSB
Jeżeli chcesz być na bieżąco z materiałami, które publikujemy i udostępniamy, proponujemy zapisanie się na codzienny newsletter.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!
