28 grudnia 2020 zmarł ojciec Włodzimierz Zatorski OSB. Dla wszystkich wówczas była to wiadomość zaskakująca i nieoczekiwana. Dopiero dziś, z pewnej perspektywy, możemy zdobyć się na to, by spojrzeć na życie ojca Włodzimierza jako na zamkniętą całość.
Czy to znaczy, że w paru słowach streścimy to, czym żył i co nam zostawił ojciec Włodzimierz? Oczywiście nie, bo to niemożliwe — ten tyniecki mnich był niestrudzonym rekolekcjonistą, konferencjonistą, autorem książek i artykułów; zaangażowanym kierownikiem i ojcem duchowym. Na tej stronie spróbujemy przedstawić tylko najistotniejsze myśli i zarysować program życiowy o. Zatorskiego, tak by każdy mógł zaczerpnąć z jego bogatego dorobku.
Wydaje się, że wizytówką ojca Włodzimierza Zatorskiego są właśnie konferencje, których wygłosił bardzo wiele, a które nakreślają pewną wizję życia w oparciu o Pismo Święte, tradycję Ojców i Regułę św. Benedykta. Te myśli i refleksje, które skrupulatnie nagrywał ojciec Zatorski (i po spisaniu, wydawał w naszym wydawnictwie), wydają się stanowić najcenniejszą spuściznę po ojcu Włodzimierzu.
Włodzimierz Zatorski OSB. Kim był?
Urodził się w 1953 r. w Czechowicach-Dziedzicach. Do klasztoru wstąpił w roku 1980 po ukończeniu fizyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pierwsze śluby złożył w 1981 r., święcenia kapłańskie przyjął w 1987 r. Był założycielem i do roku 2007 dyrektorem Wydawnictwa Benedyktynów Tyniec. W latach 2005–2009 przeor klasztoru, a od roku 2002 prefekt oblatów świeckich przy opactwie. Autor książek o tematyce duchowej, między innymi: „Przebaczenie”, „Otworzyć serce”, „Dar sumienia”, „Milczeć, aby usłyszeć”, „Droga człowieka”, „Osiem duchów zła”, „Po owocach poznacie”. Od kwietnia 2009 do kwietnia 2010 przebywał w pustelni na Mazurach oraz w klasztorze benedyktyńskim Dormitio w Jerozolimie. Od 2010 do 2013 był mistrzem nowicjatu w Tyńcu. W 2012 r. postanowieniem Prezydenta RP odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności za działalność opozycyjną w okresie PRL. W latach 2013–2015 podprzeor. Zmarł 28 grudnia 2020 r.
Artykuły ojca Włodzimierza Zatorskiego:
„Dziesięciokrąg”. Program życiowy
Uważamy, że dobrym podsumowaniem myśli ojca Włodzimierza Zatorskiego jest jego program życia w oparciu o duchowość benedyktyńską, który zawarł w publikacji „Dziesięciokrąg. Dziesięć kręgów benedyktyńskiej duchowości”. Dla wszystkich czytelników przygotowaliśmy siedmiogodzinne streszczenie tych dziesięciu kręgów. Dlaczego kręgi? Odpowiedzi udzielił sam Autor: Zaproponowałem dziesięć kręgów, a nie np. dziesięć stopni czy kroków, gdyż nie wydaje się, aby układały się one w pewnym ciągu postępującym naprzód lub w górę. Przypominają one raczej swoją strukturą koło, a właściwie układają się w spiralę, wznoszącą się dzięki nieustannemu krążeniu i pogłębianiu owych kręgów. Struktura kołowa nie wymusza także ścisłej hierarchii ważności. Owe dziesięć kół uzyskuje swoją pełnię przez wzajemne współgranie. Natomiast środek, który jest ich wspólną częścią, ma kolor biały wynikający z nałożenia się wszystkich barw tęczy, reprezentuje centrum: Boga, którego uwielbienie jest zasadniczą troską w duchowości św. Benedykta.
Lectio divina. Teoria i praktyka, czyli jak czytać Pismo Święte?
W dniu 28 grudnia 2021 r. będziemy wspominać pierwszą rocznicę śmierci o. Włodzimierza Zatorskiego OSB. Z tej okazji przygotowaliśmy zbiór tekstów ojca Włodzimierza pt. „Lectio divina. Teoria i praktyka, czyli jak czytać Pismo Święte?” skupionych wokół tematu lectio divina, praktyce czytania Pisma Świętego, która zajmuje szczególne miejsce w tradycji monastycznej i życiu każdego benedyktyna. Patrząc na ilość tekstów i nagrań ojca Zatorskiego, które dotyczyły tej praktyki, można śmiało powiedzieć, że obok Reguły św. Benedykta, był to temat w czołówce zainteresowań Autora.
Teksty, które znajdziesz na kolejnych stronach, to owoc głębokiej refleksji biblijnej o. Włodzimierza Zatorskiego OSB. Podzieliliśmy je na dwie części. Pierwsza to wprowadzenie teoretyczne, a druga — przykłady odczytania wybranych fragmentów z Pisma Świętego. Duża część tekstów była publikowana w miesięczniku oblatów benedyktyńskich „Benedictus”. Za ich udostępnienie serdecznie dziękujemy całej Redakcji i wszystkim osobom zaangażowanym w opracowanie, przepisywanie i korektę.
Wybrane myśli ojca Włodzimierza Zatorskiego OSB
Błogosławieństwa wskazują, że o wartości życia rozstrzyga nie to, czego zewnętrznie doświadczamy, ale nasz stosunek do tego wszystkiego, co nas spotyka. Błogosławieństwa wskazują na właściwy sposób reagowania na spotykane doświadczenia / Fragment książki „Pytania do wiary. Kierunek: szczęśliwe życie”
Postawa wdzięczności „czuje” w głębi Dawcę i jest postawą dialogu osobowego z Nim. Z wdzięcznością łączy się czujność w miłości, łagodność, cierpliwość, wyrozumiałość, pokój, pokora, czyli to wszystko, co należy do owoców Ducha Świętego. Postawa roszczeniowa w sytuacji, gdy nie otrzymujemy tego, co nam się należy, prowadzi do pretensji. Tak np. się dzieje, gdy tracimy zdrowie, nie potrafimy się porozumieć z innymi, stracimy pracę lub nie otrzymujemy takiej, jaką „powinniśmy otrzymać”, gdy inni są lepsi niż my… Z takich doświadczeń rodzą się: złość, pretensje, zazdrość, zapalczywość, agresja w jej różnych postaciach, zawiść, niezgoda itd., czyli to, co św. Paweł umieszcza w katalogu wad, jakie się rodzą z ciała… / Fragment książki „Zawsze się radujcie!”
Jedyną prawdziwą mądrością jest ta prowadząca nas do życia, które zwycięża śmierć z jej bezsensownością. Właśnie taką mądrość głosi Ewangelia. Wcielenie Syna Bożego i zmartwychwstanie są właściwie jedyną nowością, która się pojawiła w historii człowieka. Ta nowość przełamała fatalną logikę Koheleta i otwarła coś, czego on sam nie mógł wiedzieć, a co niesie z sobą optymizm w naszym oczekiwaniu na życie w jego pełni / Fragment książki „Mądrość ukryta”
Mowa milczenia jest mową prawdy. Nie krzyczy, ale przypomina o tym, co jest i jakie jest. Kłamstwo natomiast potrzebuje nieustannego potwierdzenia, argumentów, dowodów, polemik, sporów… Prawda milczy, ale i tak ostatecznie ona zwycięża i wychodzi na jaw / Fragment książki „Droga duchowa”
Dzisiaj w natłoku informacji, kiedy słowo coraz bardziej staje się jedynie środkiem komunikacji lub narzędziem do wyrażenia własnych przeżyć, coraz trudniej otworzyć się i spotkać ze słowem, które nie tylko coś wyraża, ale zaprasza do osobowego spotkania. Jest to o tyle trudniejsze, że słowo Boże nie narzuca się, nie jest rozkrzyczane ani rozreklamowane. Chociaż mamy je „na wyciągnięcie ręki”, często je słyszymy w kościele, możemy sięgnąć po nie na półkę z książkami i czytać, to jednak chyba do zdecydowanej większości wiernych ono nie trafia, nie porusza ich dogłębnie i nie przemienia / Fragment książki „Aby rozważać Pismo Święte”
Człowiek modli się całym sobą i całym życiem. Chwile modlitwy, momenty, w których całkowicie koncentrujemy się tylko na Bogu, to tylko jeden wymiar modlitwy. Jednak zasadniczym celem jest modlitwa nieustanna, akty modlitewne. Jak pamiętamy głównym hasłem św. Benedykta jest: „Aby we wszystkim był Bóg uwielbiony”. Oznacza ono, że mamy całe życie poświęcić Bogu tak, że ono całe staje się modlitwą. Wyraża się to praktycznie traktowaniem innych ludzi z szacunkiem tak, jak byśmy w nich służyli Bogu, a przedmioty i otaczający nas świat był Jego ołtarzem i naczyniami służącymi do składania Mu ofiary uwielbienia / Fragment książki „Komentarz do Reguły św. Benedykta”
Bóg nie jest przekorny w odniesieniu do ludzi szukających mądrości, nie chce udowodnić im, że są słabi i głupi, nie zależy Mu na wykazaniu swojej wyższości. To sama ambicja mieszkająca w sercu człowieka, porównywanie się z innymi, chęć wywyższenia bierze się z zasadniczego odcięcia się od prawdziwego spotkania z drugim człowiekiem, od wspólnoty z nim. Taki był, jak pamiętamy, skutek grzechu pierworodnego, którego istota polega na zwątpieniu w bezinteresowność Bożej miłości. Jedyną prawdziwą postawą wobec Boga po tym upadku jest pokora i skrucha serca / Fragment książki „Droga człowieka”
Bóg sam w sobie niczego od nas nie potrzebuje, natomiast wszystkiego potrzebuje od nas w bliźnim. To już nie tylko osiągnięcie własnej tożsamości, gdyż w geście miłosierdzia okazanego drugiemu człowiekowi stajemy się miłosierni wobec Syna Bożego! To całkowicie przerasta nasze wyobrażenie! / Fragment książki „Boże miłosierdzie”
Modlitwa jest dla mnie wzniesieniem serca, prostym spojrzeniem ku Niebu, okrzykiem wdzięczności i miłości zarówno w cierpieniu, jak i radości / Fragment książki „Modlitwa chrześcijańska”
O wiele łatwiej zajmować się sprawami innych i narzekać na nich, niż skonfrontować się z prawdą o sobie samym. Szemrząc, odcinamy się od prawdy wewnętrznej, a tym samym od jedynej szansy na dojście do pełni siebie / Fragment książki „Droga w zawierzeniu”
Na koniec:
- Udostępniamy dla wszystkich chętnych darmowego e-booka z tekstami ojca Włodzimierza Zatorskiego OSB pt. „Wycisz się i posłuchaj… Refleksje benedyktyńskie”.
- Wszystkich konferencji i rekolekcji ojca Zatorskiego w wersji audio można wysłuchać na naszym kanale YouTube.
- Zainteresowanych publikacjami i e-bookami ojca Włodzimierza odsyłamy do księgarni internetowej naszego wydawnictwa.
- Jeżeli chcesz się podzielić wspomnieniami związanymi z ojcem Włodzimierzem Zatorskim, możesz je przesłać na adres: redakcja@tyniec.com.pl
Zdjęcia wykonał i udostępnił Robert Krawczyk, który jest autorem m.in. sesji zdjęciowej ojca Leona Knabita OSB dla kampanii „Młodość to stan ducha” organizowanej przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!
