„Opcja Benedykta” – co to takiego? To droga wyjścia, jaką św. Benedykt wskazał ludziom w momencie załamania się cywilizacji Imperium Rzymskiego. Urodził się on, jak to powiedział Jan Paweł II:
W epoce głębokich przemian, kiedy dawny porządek rzymski chylił się już ku upadkowi i rodziło nowe społeczeństwo pod wpływem nowych ludów, jakie się pojawiły na horyzoncie Europy (Nursja 23 marca 1980).
Jego odpowiedź jest inna niż ta, jaka się nam najczęściej nasuwa. A nasuwa się przekonanie, aby włożyć wszystkie siły w głoszenie Ewangelii i Chrystusa na wszelki możliwy sposób, aby uruchomić siły społeczne do reformy, aby tworzyć organizacje i środowiska propagujące chrześcijaństwo i jego wartości, walczyć o idee i zasady życia, jakie obecnie podważają ludzie całkowicie zlaicyzowani, walczyć politycznie, używając wszystkich możliwych środków. Odpowiedź św. Benedykta była zupełnie inna. Benedykt XVI napisał o nim:
Benedykt nie założył instytucji monastycznej, mającej na celu głównie ewangelizację narodów barbarzyńskich, jak inni wielcy mnisi misjonarze tamtych czasów, lecz wskazał swym uczniom jako główny, co więcej – jedyny cel istnienia – szukanie Boga / „Quaerere Deum” (10.07.2005).
Propozycja św. Benedykta idzie zatem w zupełnie innym kierunku: sami odnajdźmy żywą więź z Bogiem przez Jezusa Chrystusa, naszego Pana. Szukajmy Boga w naszym życiu i pokażmy ludziom, jak można Go szukać i znajdywać, a przez to naprawdę odnaleźć siebie! Jest to droga osobistej duchowej przemiany, a nie zewnętrznej walki o społeczne uznanie idei i wartości. Konkretnie sprowadza się ona do budowania wspólnot, gdzie można rzeczywiście doświadczyć prawdziwości słów Jezusa: oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata (Mt 28,20). Nie można bowiem autentycznie głosić Ewangelii, jeżeli się jej nie doświadczy i nie żyje nią na co dzień. Stąd niezmiernie ważne jest doświadczenie uzyskane przez wprowadzenie w pełnej rozciągłości Ewangelii w swoje życie i poznanie, czego ona w nas dokonuje. Stąd myśl o założeniu wspólnoty, która stara się traktować Ewangelię jako regułę życia i nią żyć – idea, która przyświecała św. Benedyktowi i którą wyraził w postaci Reguły dla mnichów.
Nie jest to propozycja łatwa do przeprowadzenia, gdyż wymaga głębokiej refleksji nad tym, co konkretnie oznacza wprowadzenie zasad Ewangelii w życie. Przez całe stulecia starały się to realizować wspólnoty życia konsekrowanego z różnym powodzeniem. Dzisiaj wydaje się jednak, że założenie kolejnego klasztoru monastycznego lub zakonu nie jest łatwe, a może nawet niemożliwe. Ponadto nie wiadomo, czy byłoby to dzisiaj sensowne? Dlatego myśl stworzenia wspólnoty szerszej, otwartej nie tylko na tych, którzy chcieliby ślubować życie monastyczne ze wszystkimi rygorami z tego wynikającymi, ale wspólnoty obejmującej także świeckich, którzy chcieliby w takiej wspólnocie uczestniczyć. Dzisiaj widać, że takie pragnienie odzywa się w sercach wielu ludzi świeckich żyjących czy to w rodzinach, czy samotnie.
Zdajemy sobie sprawę z nowości tej myśli w Polsce, choć na świecie takie wspólnoty w różnych konfiguracjach powstają. Wydaje się jednak, że warto podjąć ten wysiłek i spróbować, aby zobaczyć, co mówi Duch do Kościołów (Ap 2,7).
Na wstępie potrzebna jest refleksja nad tym, co nam mówi Ewangelia od strony praktycznej. Do jakiej duchowości nas prowadzi? Nie musimy jednak wszystkiego wymyślać na nowo. Warto sięgnąć do tradycji i dostosować ją do współczesnych warunków. Mądrość zapisana w Regule wydaje się być ponadczasowym lekarstwem na bolączki dzisiejszego świata, jest zapisem prawd, które sprawdzają się w życiu świeckim i w życiu monastycznym. Jego zasadnicza idea polega na tym, żeby wszystko, co w życiu spotykamy i co musimy i tak robić, uporządkować tak, by dawało nam żywe doświadczenie Boga. Prawdziwym hasłem św. Benedykta jest: „Aby we wszystkim Bóg był uwielbiony”. Nie tylko podczas modlitwy, ale i w pracy, w codziennych obowiązkach, podczas odpoczynku, a w szczególności w spotkaniu z drugim człowiekiem.
Chcemy tworzyć przestrzeń dla wszystkich, którzy szczerze szukają Boga, niezależnie od tego, czy są to osoby wierzące, czy nie. W rytm dnia włączymy liturgię godzin, lectio divna, modlitwę osobistą i medytację jako podstawowe ćwiczenia dla utrzymania właściwej orientacji w życiu. Zapraszamy do tego wszystkich: zarówno stałych członków wspólnoty jak i gości czy to uczestniczących w rekolekcjach lub warsztatach, czy przybywających do nas indywidualnie.
Długo szukaliśmy miejsca dla budowania takiej wspólnoty, miejsca które byłoby naszym domem, w którym każdy będzie czuł się dobrze, niezależnie od tego, czy przyjdzie mu spędzić pod jego dachem kilka dni, kilka miesięcy, czy może zdecyduje się zostać na dłużej.
Znaleźliśmy w zeszłym roku (2019 r.) dawną szkołę w Farynach na pograniczu Mazur i Mazowsza zbudowaną w typowym dla Mazur stylu – kamienne fundamenty, czerwona cegła, ciekawe, zgeometryzowane szczyty. Nie jest ona używana od 10 lat. W sierpniu udało nam się w przetargu kupić tę szkołę wraz z otoczeniem (0,8 ha) i obecnie przystępujemy do remontu dachu, aby budynek zabezpieczyć przed dalszą degradacją. W tym roku chcemy jeszcze izolować piwnice. Jednocześnie architekt przygotowuje projekt przebudowy szkoły tak, aby można było w niej przyjmować gości. Jest to dla nas duża inwestycja. Pieniądze pozyskujemy obecnie jedynie przez zbiórkę na ten cel, ale mając już konkretne miejsce będziemy mogli się starać o dofinansowanie z różnych źródeł.
Tempo w jakim będziemy mogli przebudować szkołę zależy oczywiście od finansów, a te zależą od dobrej woli darczyńców. Być może uda się podczas zimy zrobić najbardziej elementarne prace wewnątrz budynku: wzmocnić stropy, ocieplić strych od strony dachu, postawić nowe ścianki dzielące przestrzeń dawnych pomieszczeń szkolnych na pokoje, zrobić instalację. Pojawiają się co rusz ludzie gotowi nam pomagać w tym dziele. Mamy nadzieję, że tak będzie i w przyszłości.
Niezależnie od samego budynku szkolnego chcielibyśmy wybudować pustelnię (35 m2) dla o. Włodzimierza na terenie szkolnym, by mógł zamieszkać na miejscu i służyć swoją osobą innym. W dalszej przyszłości myślimy o odbudowaniu dawnego budynku nauczycielskiego, który spłonął w 1947 roku i pozostały z niego jedynie fundamenty już ledwie widoczne. Musielibyśmy właściwie na jego miejscu zbudować zupełnie nowy budynek, w którym znalazłaby się kuchnia w pełni wyposażona dla większej liczby gości oraz kolejne pokoje dla gości.
Ponadto dla wspólnoty żyjącej na miejscu na stałe potrzebne byłyby odrębne mieszkania poza domem gości. O tym również myślimy. Ośrodek potrzebowałby także miejsca na parking i być może miejsca na camping dla przyjeżdżających w nieco innej formule pobytu. Natomiast kaplica dla ośrodka nie jest najpilniejszą potrzebą, gdyż obok szkoły (ok. 50 m) jest mały kościółek parafialny, w którym moglibyśmy sprawować liturgię. Jednak finalnie taka kaplica powinna się w ośrodku znaleźć.
Faryny sprzyjają wyciszeniu, bo wieś leży na skraju Puszczy Piskiej, największego, rozciągającego się na 100 tys. ha kompleksu leśnego na Mazurach. Zaledwie 13 km dzielą Faryny od jeziora Nidzkiego i słynnych mazurskich miejscowości Pranie, czy Krzyże, które kochali polscy poeci i pieśniarze.
Czekamy na wszystkich, którzy czują, że „w życiu o coś chodzi”, że wiara oraz duchowość benedyktyńska pomagają odnaleźć jego sens. Więcej informacji o fundacji „Opcja Benedykta” / Wsparcie remontu
Włodzimierz Zatorski OSB – urodził się w Czechowicach-Dziedzicach. Do klasztoru wstąpił w roku 1980 po ukończeniu fizyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pierwsze śluby złożył w 1981 r., święcenia kapłańskie przyjął w 1987 r. Założyciel i do roku 2007 dyrektor wydawnictwa Tyniec. W latach 2005–2009 przeor klasztoru, od roku 2002 prefekt oblatów świeckich przy opactwie. Autor książek o tematyce duchowej, między innymi: “Przebaczenie”, “Otworzyć serce”, “Dar sumienia”, “Milczeć, aby usłyszeć”, “Droga człowieka”, “Osiem duchów zła”, “Po owocach poznacie”. Od kwietnia 2009 do kwietnia 2010 przebywał w pustelni na Mazurach oraz w klasztorze benedyktyńskim Dormitio w Jerozolimie. Od 2010 do 2013 był mistrzem nowicjatu w Tyńcu. W latach 2013-2015 podprzeor. Obecnie pełni funkcję asystenta Fundacji Opcja Benedykta.
Fot. Robert Krawczyk
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!
