Chorał gregoriański to śpiew liturgiczny Kościoła rzymskokatolickiego, który przez wieki uchodził za najczystszą i najbardziej duchową formę muzyki sakralnej. Jego istota tkwi w nierozerwalnym związku między melodią a słowem – melodia nie tylko ilustruje tekst, ale jakby wypływa z jego sensu, prowadząc słuchacza ku spotkaniu z Tajemnicą. Choć trudno go jednoznacznie zdefiniować, chorał jawi się jako coś więcej niż muzyka – jako żywy nośnik teologii, przestrzeń spotkania człowieka z Bogiem. Jego korzenie sięgają starożytnej tradycji żydowskiej i wczesnochrześcijańskiej kantylacji, a w swej dojrzałej postaci – ukształtowanej między VII a IX wiekiem – stanowi syntezę śpiewów rzymskich i gallikańskich. Tradycja przypisuje jego ostateczne skodyfikowanie papieżowi Grzegorzowi I Wielkiemu, od którego imienia pochodzi jego nazwa.
Znaczenie chorału gregoriańskiego dla kultury europejskiej trudno przecenić – jest on nie tylko źródłem i wzorcem całej późniejszej muzyki liturgicznej, ale również matrycą rozwoju muzyki Zachodu w ogóle. Tradycja chorału to nieprzerwany dialog z Pismem Świętym, prowadzony przez modlitwę i kontemplację, co nadaje mu charakter niemal mistyczny. Przez wieki stanowił serce liturgii, a jego prostota, spójność i głębia sprawiły, że przetrwał mimo zmieniających się epok. Jego oddziaływanie nie ogranicza się do Kościoła – chorał żyje także poza liturgią, inspirując muzyków, badaczy i słuchaczy na całym świecie. W epoce hałasu i rozproszenia jawi się jako niezwykle potrzebna przestrzeń ciszy, skupienia i duchowego piękna, które wciąż przyciąga i porusza.
Lista utworów według kolejności (numeracja pochodzi z płyt CD):
04 / Alleluia Vir Dei
16 / Hymn Gemma caelestis
17 / Ant. Vir Dei + Psalm 111 (Beatus)
19 / Ant. Gloriosus + Psalm 137 (Confitebor)
22 / Ant. O caelestis + Canticum Magnificat
Utwory pochodzą z płyty “Gemma caelestis”
03 / Christe, redemptor omnium
09 / Vexilla regis prodeunt
10 / Gloria, laus
11 / Crux fidelis
17 / Jubilate Deo
Utwory pochodzą z płyty “Barwy chorału, ton pierwszy”
02 / O sapientia
03 / Tecum
06 / Corde
14 / Haec
15 / Benedicite
Utwory pochodzą z płyty “Barwy chorału, ton drugi”
04 / Speciosus
07 / Ego
12 / Vocem
16 / Te Deum
Exultet (utwór nie został umieszczony na płycie)
Utwory pochodzą z płyty “Barwy chorału, ton trzeci”
02 / In voluntate tua (Introit)
06 / Resurrexi (Introit)
09 / Domine (Graduale)
10 / In exitu Israel (Troparion)
12 / Terra tremuit (Offertorium)
Utwory pochodzą z płyty “Barwy chorału, ton czwarty”
04 / Antyfona: Błogosławiona jesteś Maryjo i kantyk z księgi Jeremiasza (Jr 31,31–34)
12 / Antyfona: Pan wszechmogący i Pieśń Zachariasza (Łk 1,68–79)
14 / Łaciński kantyk adwentowy: “Rorate coeli”
16 / Wezwanie: Chrystus nam się narodził i Psalm 23 (24)
26 / Antyfona: Chwała Bogu naszemu i Pieśń Zachariasza (Łk 1,68–79)
Utwory pochodzą z płyty “Psallite sapienter. Liturgiczne śpiewy Adwentu i Bożego Narodzenia”
04 / Psalm 91 (Okres zwykły A)
11 / Psalmy 4 i 134 (Okres zwykły B)
18 / Psalm 91 (Wielki Post)
25 / Psalmy 4 i 134 (Wielkanoc A)
32 / Psalm 91 (Wielkanoc B)
38 / Bogurodzica
Utwory pochodzą z płyty “Kompleta. Modlitwa na zakończenie dnia”
Fot. Marcin Marecik
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!
