Celem modlitwy Jezusowej, jak każdej chrześcijańskiej, jest Jezus Chrystus. To On jest celem życia duchowego i ludzkiej egzystencji. On jest sensem każdego istnienia i całego Wszechświata. W polskim wydaniu Filokalii na okładce znajduje się grecki chrystogram, który jest najczęściej stosowanym na Wschodzie symbolem Jezusa Chrystusa. Chrystogram to monogram (znak graficzny powstały z powiązania kilku liter) będący symbolem Jezusa Chrystusa. Najbardziej znane to Chi Rho (znak ⳩) oraz IHS. Pierwszy tworzą dwie litery alfabetu greckiego: X (chi) i P (ro), splecione ze sobą, które są pierwsze w greckim słowie „Christos” (Chrystus). Drugi zawiera pierwsze litery łacińskiego skrótu: Iesus Hominum Salvator, co znaczy Jezus Zbawca Ludzi.
Na okładce polskiego wydania Filokalii chrystogram przedstawia równoramienny krzyż, wokół którego znajdują się greckie litery (IC XC NIKA), będące skrótem greckich słów: „Jezus Chrystus zwycięża”. To On właśnie ma zwyciężać w naszym życiu. To On ma być punktem odniesienia. To On ma być centrum wszystkich naszych działań i spraw. Duchowość Filokalii, jak i modlitwy Jezusowej, jest chrystocentryczna. Nasza praktyka modlitwy ma prowadzić do Jezusa Chrystusa. Filokalia zaś może nam pomóc w drodze do Boga, wyjaśniając różne zagadnienia z życia duchowego i modlitwy. To dzieło zostało przygotowane po to, aby każdy, kto po nie sięgnie, mógł przybliżyć się do Zbawiciela. Chrystogram, który znajduje się na okładce polskiego tłumaczenia ukazuje, że w centrum tekstów w nim zawartych jest Chrystus.
Jeden z autorów filokalicznych, św. Marek Asceta, tak pisze o chrystocentryzmie w dziele O prawie duchowym: „Po pierwsze: wiemy, że Bóg jest początkiem, środkiem i końcem wszelkiego dobra. Nie sposób jednak czynić dobro lub wierzyć, jeśli nie robi się tego w Jezusie Chrystusie i Duchu Świętym. Wszelkie dobro od Pana zostało podarowane opatrznościowo. Ten, kto wierzy, że tak jest, nie utraci go. Mocna wiara jest potężną wieżą, a dla wierzącego Chrystus staje się wszystkim. Niechaj Ten, który jest początkiem każdego dobra, będzie początkiem każdego twojego postanowienia, żeby przedsięwzięcie zostało zrealizowane w zgodzie z Bogiem” (Fragment dzieła Filokalia, tom 1).
Trzeba być mocnym w wierze, aby powiedzieć, że „dla wierzącego Chrystus staje się wszystkim”. Może wydawać się to trudne, ale jest to możliwe. Zbawiciel powiedział, że beze Mnie nic nie możecie uczynić (J 15,5). Już te słowa ukazują nam rolę, jaką odgrywa On w naszym życiu. Jeśli w to wierzymy, to wtedy możemy powiedzieć, że „Wszelkie dobro od Pana zostało podarowane”. To nas prowadzi ostatecznie do uznania w Jezusie centrum i sens naszego życia.
To On stoi także w centrum modlitwy Jezusowej. To Nasz Pan Jezus Chrystus, zjednoczony z Ojcem i Duchem Świętym jest ostatecznym celem naszego życia, a więc też i celem każdej pobożnej praktyki. Uznanie Jego za centrum i sens życia powinno charakteryzować każdą modlitwę chrześcijańską, a więc i Jezusową. Chrystus ma być w centrum każdej modlitwy, a zarazem być w centrum naszego życia. To ma być centrum, które wszystkich pociąga i wszystko przyciąga ku sobie. Modlitwa chrześcijańska, w tym Jezusowa jest drogą odnajdywania życia w Chrystusie.
„Trzeba zawsze powtarzać imię Jezusa Chrystusa w miejscach naszego serca tak, jak błyskawica powtarza się w przestworzach nieboskłonu, gdy zbiera się na deszcz. A wiedzą o tym dokładnie ci, którzy mają doświadczony umysł i doświadczenie w wewnętrznej wojnie” (św. Hezychiusz z Synaju, fragment dzieła Filokalia, tom 1).
Brunon Koniecko OSB – benedyktyn tyniecki. Do opactwa wstąpił w 2010 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 2018 r. Jest absolwentem administracji oraz teologii. W opactwie tynieckim był m.in. przeorem, podprzeorem i wychowawcą. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem, Droga Filokalii. 50-dniowe ćwiczenie duchowe
Fot. Marcin Marecik / Na zdjęciu: fragment mozaiki ceramicznej przedstawiający „Maiestas Domini” z kaplicy w opactwie tynieckim. Wykonanie: Borys Kotowski OSB.
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!