Pytanie to może dotyczyć także ogólnie modlitwy chrześcijańskiej. Nieraz zastanawiamy się ile czasu poświecić na modlitwę, ile razy należy modlić się każdego dnia. Pewnie każdy stawiał sobie tego typu pytania. Nie inaczej jest w przypadku modlitwy Jezusowej.
W tradycji katolickiej upowszechniła się praktyka codziennej modlitwy rano i wieczorem. Niektórzy nawet oskarżają się z tego, że jej nie wypełnili. Czy tak powinno być? Otóż bardzo dobrą rzeczą jest codzienna modlitwa rano i wieczorem. Pozwala zakotwiczyć dzień w Bogu. Rozpocząć i zakończyć go razem z Nim. W jednym z najwcześniejszych pism chrześcijańskich – Didache, znajduje się informacja o tym, że modlono się codziennie rano, w południe i wieczorem modlitwą Ojcze nasz. Zatem była pewna forma praktyki regularnej dla każdego chrześcijanina. Później zrodziły się modlitwy także o innych porach dnia, a nawet nocy. Tak powstała Liturgia godzin. Zwana jest także liturgią uświęcenia czasu, ponieważ dzięki jej praktykowaniu uświęcamy każda porę dnia, a nawet noc. Dzisiaj jednak mało osób świeckich ją praktykuje.
W osobistym spotkaniu z Bogiem preferowane są inne formy modlitwy. Jedną z nich jest modlitwa Jezusowa. W przypadku modlitwy osobistej nie mamy obowiązku jej podejmowania np. rano i wieczorem każdego dnia. Ani Biblia ani żadne przykazanie o tym nie mówi. W Piśmie Świętym jest natomiast coś innego – wezwanie do modlitwy nieustannej. Oto dwa przykłady: Módlcie się nieustannie (1 Tes 5,17) oraz Powiedział im też przypowieść o tym, że zawsze powinni się modlić i nie ustawać (Łk 18,1).
Zatem Biblia nam wyraźnie wskazuje, że mamy modlić się stale. Dotyczy to także modlitwy Jezusowej, jeżeli ona jest naszą osobistą formą modlitwy. Jeżeli bowiem Bóg dla nas jest kimś ważnym, a powinien w zasadzie być najważniejszy, to modlitwa ma być podejmowana stale. Trudno więc jest podać określoną jej miarę. Bóg jest wszędzie i stale obecny. Możemy zawsze i wszędzie się do Niego zwrócić. Pomocą w tym może być modlitwa Jezusowa.
Nie mamy jednak określonej miary tej modlitwy. Mnisi mieli różne podejścia do tej praktyki. Jedni zalecali, aby odmawiać ją określoną ilość codziennie, inni nie wskazywali konkretnej liczby wezwań czy czasu, jaki należy jej poświecić. Pewną mądrością wykazał się św. Anatol, mnich z Pustelni Optyńskiej: „Modlitwę Jezusową podtrzymuj na miarę sił. A gdy osłabniesz, pamiętaj tylko o obecności Bożej. Tym, że modlitwa twoja nie jest nieustanna, a się nie trap – dla ciebie jeszcze na to za wcześnie. Dziękuj Bogu za to, co jest. Zbawiaj się i niech Pan cię zbawi” (Myśli o modlitwie. Z pism Starców z Pustelni Optyńskiej, Kraków 2021, s. 195).
Natomiast Barsanufiusz komentując słowa Nieustannie się módlcie (1 Tes 5,17), tak powiedział: „Nie przestawajmy wzywać imienia Bożego ku pomocy, bo jest to modlitwa, a powiedziano: Nieustannie się módlcie. Nieustannie zaś nie ma kresu ani miary” (Barsanufiusz i Jan, Listy, Kraków 2024, s. 586). Zatem dla Ojców raczej brak miary modlitwy jest określoną jej miarą. Może to być dla nas uwalniające.
Warto także wiedzieć, że modlitwa Jezusowa w takiej postaci, w jakiej praktykują ją mnisi (i to w dodatku ci, którzy prowadzą życie bardziej odosobnione) wymaga życia wolnego od trosk i od rozproszeń. Wymaga duchowego wyciszenia i wielu innych rzeczy. Żyjąc w świecie, jest to zatem bardzo trudne. Nie jest to jednak całkowicie niemożliwe. Dobrze zatem podjąć modlitwę Jezusową w określonym czasie i zarazem odmawiać ją, kiedy będziemy mieli ku temu sposobność. To może przynieść sporo dobrych owoców w życiu duchowym.
Brunon Koniecko OSB – benedyktyn tyniecki. Do opactwa wstąpił w 2010 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 2018 r. Jest absolwentem administracji oraz teologii. W opactwie tynieckim był m.in. przeorem, podprzeorem i wychowawcą. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem, Droga Filokalii. 50-dniowe ćwiczenie duchowe
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!
