Nikt, tylko człowiek, który stara się wieść cnotliwe życie oraz pojmuje i sławi Tego, który go stworzył dla zbawienia i życia człowieka, spogląda na niebo i jest w stanie pojąć w sobie sprawy niebiańskie. Taki miły Bogu mąż wie niezawodnie, że nic nie jest bez Boga. Albowiem Bóg jest wszędzie i we wszystkim, ponieważ jest niezmierzony / Pseudo-Antoni Wielki, Naszego w gronie świętych Ojca Antoniego Wielkiego pouczenia o zachowaniu ludzi i właściwym sposobie postępowania, [w:] Pseudo-Antoni Wielki. Izajasz Anachoreta. Wybór tekstów z I tomu Filokalii, przekład: C. Dobak, redakcja, komentarze i słownik: S. Hiżycki OSB, Wyd. Tyniec, Kraków 2017, s. 85-86 /.
Wszystko ma swoją przyczynę, zdaje się mówić Pseudo-Antoni. To znaczy nic nie dzieje się samoistnie, samo z siebie. Ostatecznie wszystko ma jakąś przyczynę. Tą ostateczną przyczyną wszystkiego jest Bóg. „Nic nie jest bez Boga” mówi Pseudo-Antoni. Dlaczego? Ponieważ On jest wszędzie i we wszystkim. Wskazuje zatem na dwie ważne cechy Boga – wszechobecność i immanentność. Co one oznaczają?
Bóg jest wszechobecny, czyli jest w każdym miejscu. W jaki sposób jest? Nie na sposób materialny, bo jest duchem. Święty Tomasz z Akwinu, jeden z największych teologów i doktorów Kościoła w całej jego historii w największym swoim dziele, jakim jest Summa teologiczna, powiedział, że „Bóg jest we wszystkich rzeczach przez swoją moc, ponieważ wszystko podlega Jego potędze. Jest we wszystkim przez obecność dlatego, że wszystko jest odkryte i jawne Jego oczom. Jest też we wszystkim przez istotę, ponieważ jest obecny we wszystkim jako przyczyna istnienia”. Więc Bóg jest wszędzie przez swoją obecność, czyli widzi wszystko. Wszystko dzieje się w Jego obecności. Bóg jest wszędzie przez swoją moc, czyli wszystko podtrzymuje w istnieniu. Bóg jest też wszędzie całym sobą. Nie jest tak, że w jednym miejscu jest jakaś część Boga, w innym inna Jego część.
W jaki sposób jest możliwa taka wszechobecność Boga? Jest to tajemnica wiary.
Drugim przymiotem Boga jest Jego immanencja. Możemy to pojęcie określić jako siłę działającą we wnętrzu jakiejś istoty. To, co znajduje się i działa wewnątrz jakiejś istoty.
W przypadku Boga oznacza to, że jest On wewnątrz każdej rzeczy. Święty Łukasz pisał, że w Nim żyjemy, poruszamy się i jesteśmy (zob. Łk 17,28). Bóg jest czymś najgłębszym w każdym stworzeniu. Jest przyczyną jego istnienia i przyczyną, która podtrzymuje go w istnieniu. Bez tego, każde stworzenie nie mogłoby istnieć. Bóg jest bliższy nam, niż my sami sobie. Dzięki temu, że Bóg jest przyczyną naszego istnienia i podtrzymuje nas w istnieniu, jest przez to bardzo blisko nas. Żaden związek między ludźmi nie jest nawet zbliżeniem się do związku między Bogiem a człowiekiem, ze względu na Jego niezbadaną obecność w nas. Cała tajemnica zasadza się na tym, że Bóg może być tak intymnie w każdej rzeczy dlatego, że każdą z tych rzeczy przekracza jako jej Stwórca.
Obecność Boga we wszystkich rzeczach i w każdym miejscu opiera się na Jego stwórczym działaniu. Bóg stwarza istnienie każdej rzeczy i jest w niej przez to istnienie obecny. Istnienie jest czymś najintymniejszym w każdym stworzeniu, dlatego też Bóg jest w każdej rzeczy w sposób najintymniejszy. Nie przestaje być zarazem gruntownie odrębny od stworzeń. Bóg nie jest w każdej rzeczy jako jej część, ale jako jej przyczyna stwórcza.
Wiara ma nas prowadzić do prawdy o Bogu wszechobecnym i będącym bardzo intymnie w nas. Może w tym pomóc praktyka modlitwy Jezusowej. To bardzo osobiste zawołanie do Chrystusa. Bóg jest wszędzie. My zawsze możemy w sposób świadomy powrócić do bycia obecnym przy Bogu za pomocą modlitwy. Możemy przywołać jej słowa, aby podtrzymać świadomość bycia przy Bogu. Modlitwa Jezusowa daje nam możliwość przeżywania życia w obecności Boga. On jest wszędzie. On jest w nas. Możemy zawsze i wszędzie powrócić do tej Jego tajemniczej obecności, ponieważ On jest wszędzie i zawsze. W związku z tym nie ma specjalnego czasu i miejsca na modlitwę, bo On jest wszędzie. Zatem modlitwa jest zawsze i wszędzie możliwa.
Brunon Koniecko OSB – urodził się w 1983 r. w Białymstoku. Jest absolwentem administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Od 2012 profes opactwa tynieckiego. W latach 2011-2016 pracował w Wydawnictwie Benedyktynów Tyniec. Od 2015 r. jest sekretarzem kapituły klasztoru tynieckiego. Prowadzi rekolekcje „Oddychać Imieniem. Modlitwa Jezusowa” w Tyńcu. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!