Nie wypada, aby ludzie niestali i niedouczeni wystawiali na próbę wybranych, gdyż człowiek wybrany, który jest mężem podobającym się Bogu, wiele rzeczy przemilcza albo mówi niewiele; to, co konieczne i co podoba się Bogu / Pseudo-Antoni Wielki, Naszego w gronie świętych Ojca Antoniego Wielkiego pouczenia o zachowaniu ludzi i właściwym sposobie postępowania, [w:] Pseudo-Antoni Wielki. Izajasz Anachoreta. Wybór tekstów z I tomu Filokalii, przekład: C. Dobak, redakcja, komentarze i słownik: S. Hiżycki OSB, Wyd. Tyniec, Kraków 2017, s. 56 /.
Pseudo-Antoni opisuje dwa rodzaje ludzi: niestali i niedouczeni oraz wybrani, którzy mówią to, co konieczne. Zatem to, co pozwala na ich rozróżnienie to mądrość. Ona zaś pochodzi od Boga (por. Syr 1,1) i jest sprawczynią wszystkiego (por. Mdr 7,21).
Jedną z cech mądrości jest umiejętność przemilczania, mówienia niewiele, czyli panowania nad językiem. W tradycji monastycznej był położony duży nacisk na zdolność milczenia. W apoftegmatach Ojców Pustyni można znaleźć wiele fragmentów podejmujących ten temat. Warto przytoczyć chociażby dwa:
Powiedział także, iż bywa człowiek, który niby to milczy, ale jego serce osądza innych: ten mówi nieustannie. Ale bywa i taki, który mówi od rana do wieczora, a zachowuje milczenie: to znaczy nie mówi nic niepożytecznego.
Pewien brat mówił: „Radziłem się mojego ojca, abba Sisoesa i zapytałem go: «Ojcze, co przystoi mnichowi?» A on położył palce na ustach i odpowiedział: «Strzec swoich ust, mój synu»”.
Dlaczego umiejętność milczenia jest tak ważna? Ponieważ Pan Jezus powiedział, że Na podstawie słów twoich będziesz usprawiedliwiony i na podstawie słów twoich będziesz potępiony (Mt 12,37). W Starym Testamencie również spotykamy naukę na ten temat: Życie i śmierć są w mocy języka, [jak] kto go lubi [używać], tak i spożyje zeń owoc (Prz 18,21).
Zatem człowiek, który potrafi milczeć, jak i mówić we właściwym czasie i to, co słuszne, jest wybranym przez Boga i podobającym się Jemu. Robi bowiem to, co jest konieczne. Nie oddaje się próżnym i przelotnym zajęciom. Jest skupiony, nastawiony na cel ostateczny, zważający na słowo, które słyszy, jak i na to, które mówi.
Modlitwa Jezusowa może nas nauczyć milczenia i panowania nad językiem. Jej praktyka polega na wypowiadaniu tylko tego, co istotne, bez zbędnych słów i rozważań. Milczenie jest oznaką panowania nad sobą, wolności i zdolności słuchania. Tego wszystkiego możemy się uczyć, praktykując modlitwę Jezusową. Ona sprawia, że powstrzymujemy się od tego, co niewłaściwe. Ukierunkowuje nas na to, co konieczne. Pozwala zobaczyć siebie, swoje serce i to, czym ono jest zajęte i czy jest w pełni wolne, zdolne zapanować nad sobą i swoim językiem.
Brunon Koniecko OSB – urodził się w 1983 r. w Białymstoku. Jest absolwentem administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Od 2012 profes opactwa tynieckiego. W latach 2011-2016 pracował w Wydawnictwie Benedyktynów Tyniec. Od 2015 r. jest sekretarzem kapituły klasztoru tynieckiego. Prowadzi rekolekcje „Oddychać Imieniem. Modlitwa Jezusowa” w Tyńcu. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem
Jeżeli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z naszego portalu CSPB możesz skorzystać z propozycji zapisania się do systemu Feedburner, za pomocą którego, codziennie między godziną 20:00 a 23:00 otrzymasz e-maila z listą linków najnowszych wpisów, które ukazały się w danym dniu... Zapisz się do powiadomień
