Ci, którzy są mamieni życiowymi nadziejami i jedynie w teorii wiedzą, co trzeba czynić, aby wieść piękne życie, są trochę jak ci, którzy cierpią i korzystają z lekarstw oraz narzędzi sztuki lekarskiej, lecz ani nie wiedzą, jak z nich korzystać, ani się o to nie troszczą. Dlatego nie możemy nigdy winić urodzenia czy drugiego człowieka za nasze grzechy, a jedynie nas samych. Jeśli bowiem jakaś dusza zechce próżnować, nie będzie mogła stać się niezwyciężona.
— Pseudo-Antoni Wielki, Naszego w gronie świętych Ojca Antoniego Wielkiego pouczenia o zachowaniu ludzi i właściwym sposobie postępowania w stu siedemdziesięciu rozdziałach, [w:] Filokalia, tom 1.
Pseudo-Antoni Wielki w powyższych słowach podaje bardzo istotne stwierdzenie: „nie możemy nigdy winić urodzenia czy drugiego człowieka za nasze grzechy, a jedynie nas samych”. Mówi zatem o osobistej odpowiedzialności każdego za swoje czyny. Wskazuje, że nie można zrzucać odpowiedzialności za swoje niewłaściwe postępowanie na coś innego lub na kogoś innego. Jest to nauka bardzo konkretna i „sprowadzająca na ziemię”.
Odpowiedzialność jest cechą ludzi dorosłych i dojrzałych. Odpowiedzialność za swoje postępowanie, zachowanie, decyzje, wybory jest bardzo ważna. To obowiązek moralny i prawny. Jeśli jestem dorosły, to jestem odpowiedzialny. Inna jest odpowiedzialność dziecka, a inna dorosłego. Ucieczka od odpowiedzialności przejawia się właśnie w obwinianiu innych bądź losu.
Pseudo-Antoni pragnie kierować człowieka ku roztropności, dojrzałości i odpowiedzialności. Tym, co będzie przeszkadzało w osiągnięciu tego stanu, to próżność. W takim wypadku, jak wskazuje Pseudo-Antoni, dusza nie będzie mogła stać się niezwyciężona. Czyli będzie słaba, podatna na pokusy i różne wpływy tego świata. Trudno jej będzie zwrócić się do Boga i prowadzić życie zgodne z Ewangelią.
Modlitwa Jezusowa uczy brania odpowiedzialności za swoje postępowanie, za własne grzechy. W klasycznej formie wezwania tej modlitwy, mówimy: Panie Jezu Chryste, Synu Boży, zmiłuj się nade mną. Nie można wypowiedzieć tych słów bez osobistej odpowiedzialności. Jeżeli taka modlitwa ma być autentyczna, to wypowiadający ją jest przekonany o własnym grzechu, o tym, co niewłaściwego uczynił, jak odszedł od Boga. Dlatego prosi o zmiłowanie, o przebaczenie.
To ważny element tej formy modlitwy. Skrucha, ukorzenie się, ma wzbudzić żal za grzechy, chęć poprawy życia, nawrócenie, przemianę. Święty Benedykt, mówiąc o modlitwie, stwierdza, że tylko czystość serca i łzy skruchy zasługują w oczach Bożych na wysłuchanie. Praktykowanie modlitwy Jezusowej bez skruchy jest niemożliwe. Skrucha zaś sprawi, że dojście do czystości serca stanie się możliwe.
Brunon Koniecko OSB – benedyktyn tyniecki. Do opactwa wstąpił w 2010 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 2018 r. Jest absolwentem administracji oraz teologii. W opactwie tynieckim był m.in. przeorem, podprzeorem i wychowawcą. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem, Droga Filokalii. 50-dniowe ćwiczenie duchowe
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!
