Księga Starców daje nam bardzo ciekawy obraz społeczności pustelników, i to tak jej osiągnięć, jak i niedociągnięć. Jest w tym bardzo a bardzo ludzka, i prawdziwa czasem aż do bólu. Mamy tu z jednej strony ogromną tęsknotę do Boga i pragnienie ofiarowania Mu całego życia; usilną współpracę z Łaską; osiągniętą w tej współpracy zadziwiającą znajomość mechanizmów ludzkiej psychiki oraz wiele wspaniałych postaci, których życie i nauka do dzisiaj dają ogromnie dużo wszystkim wierzącym, od świeckich do mnichów. I mamy z drugiej strony wszelkie możliwe spaczenia tych dobrych dążeń: przez ciasnotę jednych umysłów, agresywność innych, u jeszcze innych uleganie zwykłemu łakomstwu – i wiecznie obecne niebezpieczeństwo przekroczeń seksualnych. Spotykamy tu takich świętych, jak Antoni, Jan Karzeł czy Pojmen, promieniejących dobrocią i pokornych – ale spotykamy także mnichów bojówkarzy i mnichów pyszałków, żądnych wywyższenia i zazdrosnych o swoją sławę. Otóż najważniejsza chyba prawda o człowieku, którą ilustruje ta księga, jest ta: że walka z tymi wszystkimi złymi skłonnościami jest możliwa, a nawet możliwe jest Boże zwycięstwo w nas. Współpracy z takim zwycięstwem oddawali się pustelnicy niejako zawodowo, chociaż każdy na swoją miarę, ze swoimi trudnościami – i z różnym skutkiem. Więc to jest właściwie księga walki i księga pociechy; i dobrze, że ją spisano.
Fragment książki Nad Księgą Starców. Komentarz do apoftegmatów / Publikacje źródłowe i opracowania na temat apoftegmatów Ojców Pustyni.
Małgorzata (Anna) Borkowska OSB, ur. w 1939 r., benedyktynka, historyk życia zakonnego, tłumaczka. Studiowała filologię polską i filozofię na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, oraz teologię na KUL-u, gdzie w roku 2011 otrzymała tytuł doktora honoris causa. Autorka wielu prac teologicznych i historycznych, felietonistka. Napisała m.in. nagrodzoną (KLIO) w 1997 roku monografię „Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich w XVII do końca XVIII wieku”. Wielką popularność zyskała wydając „Oślicę Balaama. Apel do duchownych panów” (2018). Obecnie wygłasza konferencje w ramach Weekendowych Rekolekcji Benedyktyńskich w Opactwie w Żarnowcu na Pomorzu, w którym pełni funkcję przeoryszy.
Grafika na zdjęciu: Mikołaj Jastrzębski OSB
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!