Modlitwa Jezusowa to powtarzanie ustnie lub jedynie w umyśle jednego wyrażenia: Panie Jezu Chryste, Synu Boży, zmiłuj się nade mną, grzesznikiem. Tylko tyle. Nic więcej. Niektórzy więc stawiają pytanie – Jaki jest sens takiej praktyki? Jak można ciągle coś takiego wypowiadać?
Warto uświadomić sobie kilka kwestii.
Po pierwsze modlitwa Jezusowa jest modlitwą. Może zabrzmi to banalnie, ale czasami może to umykać. Modlitwa Jezusowa to modlitwa, to spotkanie z Bogiem. To nie spotkanie z pobożnymi myślami, czas relaksu, odpoczynku, ale spotkanie z Najwyższym. Ja mówię do Niego, chcę być w Jego obecności, trwać przy Nim.
Po drugie każda modlitwa chrześcijańska (a więc i modlitwa Jezusowa) nie jest celem samym w sobie. Nie modlimy się po to, żeby się modlić. Znowu może się to wydawać trywialne, ale o pewnych rzeczach oczywistych warto sobie przypomnieć. Celem modlitwy, życia duchowego, wiary nie jest modlitwa. W rozumieniu chrześcijańskim modlitwa jest środkiem do pogłębienia relacji z Bogiem, do zjednoczenia z Nim.
Po trzecie – nie możemy patrzeć na modlitwę chrześcijańską (a więc i Jezusową) z perspektywy obowiązku, jaki na nas ktoś nałożył. Skoro istnieje polecenie w Piśmie Świętym, aby się modlić (i to w dodatku nieustannie – por. 1 Tes 5,17), to wydaje się, że modlitwa ma być naszym obowiązkiem. Jeżeli tylko tak do niej podchodzimy, to spłycamy jej sens. Staje się ona tylko prawem.
Modlitwa Jezusowa, jak każda modlitwa chrześcijańska, ma nas prowadzić do czegoś większego, głębszego, do zjednoczenia z Bogiem. To On ma być zawsze celem każdej modlitwy chrześcijańskiej. Zdaniem Ojców, ostatecznym jej celem jest przebóstwienie człowieka, poprzez które może on zobaczyć boskie Światło, podobnie jak Apostołowie Piotr, Jan i Jakub podczas Przemienienia Pana Jezusa na Górze Tabor. Święty Nikodem Hagioryta we wstępie do Filokalii pisze: „»Bez przebóstwienia umysłu« – powiedział ktoś – »nie da się nie tylko uświęcić, ale nawet zbawić człowieka«. I samo już usłyszenie tego jest straszliwe, ponieważ, według objawienia mędrców w Bogu, bycie zbawionym i bycie przebóstwionym są tym samym” (Fragment dzieła Filokalia, tom 1). Jego zdaniem Filokalia może pomóc w osiągnięciu tego celu. Nazywa ją „narzędziem przebóstwienia”. Dominującą zaś formą modlitwy w Filokalii jest modlitwa imieniem Jezus. Mamy zatem dwa narzędzia – modlitwę Jezusową i Filokalię, które mogą nam pomóc w dojściu do Boga.
Zatem celem praktyki modlitwy Jezusowej jest połączenie się z modlitwą Jezusa, połączenie naszego życia z Jego życiem. Mamy upodobnić się do Boga. Modlitwa Jezusowa jednoczy nas z Panem, przyczynia się do tego, aby Trójca zamieszkała w nas i abyśmy mogli uczestniczyć w życiu samego Boga. Modlitwa Jezusowa pozwala nam dostrzegać Pana we wszystkich ludziach, a ludzi w Panu.
„Pewna stałość Boża powstaje w naszym umyśle dzięki ciągłej pamięci i wzywaniu naszego Pana Jezusa Chrystusa, jeśli tylko nie zaniedbamy ciągłej umysłowej prośby do Niego, trwałej trzeźwości i oddanej pracy. I rzeczywiście, miejmy zawsze to samo zadanie, tak samo wykonywane: wzywanie Jezusa Chrystusa, naszego Pana, wołając Go z rozpalonym sercem, abyśmy otrzymali święte imię Jezusa” (Hezychiusz z Synaju, fragment dzieła Filokalia, tom 1).
Brunon Koniecko OSB – benedyktyn tyniecki. Do opactwa wstąpił w 2010 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 2018 r. Jest absolwentem administracji oraz teologii. W opactwie tynieckim był m.in. przeorem, podprzeorem i wychowawcą. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem, Droga Filokalii. 50-dniowe ćwiczenie duchowe
Fot. Borys Kotowski OSB
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!
