A co do każdej z ogarniających cię namiętności, to pamiętaj, że ludzie, którzy są rozsądni oraz pragną trzymać się należycie i bezpiecznie własnych rzeczy, nie uznają za przyjemność posiadania przemijających dóbr, lecz słuszne i prawdziwe przekonania. To właśnie one sprawiają, że są szczęśliwi. Albowiem silniejsi mogą zagarnąć i unieść ze sobą bogactwa, podczas gdy cnota duszy – jako jedyne, co mamy – jest zarówno nienaruszalna, jak i wolna od przemocy, a także ratuje po śmierci tych, którzy ją zdobyli. Tak oto przedstawienia bogactw oraz pozostałych rozkoszy nie pociągają za sobą ludzi rozsądnych.
— Pseudo-Antoni Wielki, Naszego w gronie świętych Ojca Antoniego Wielkiego pouczenia o zachowaniu ludzi i właściwym sposobie postępowania w stu siedemdziesięciu rozdziałach, [w:] Filokalia, tom 1.
Każdy człowiek w swoim życiu kieruje się jakimś systemem wartości, jakimiś kryteriami, które decydują o jego wyborach życiowych i różnych decyzjach, które podejmuje. Ten system wartości tworzy się w ciągu życia ludzkiego. Jest zależny od światopoglądu, wiary, doświadczenia życiowego, a czasami też od środowiska, w którym ktoś wzrastał. On pozwala iść przez życie według określonej drogi.
Jak przejść przez życie, aby było ono dla człowieka szczęśliwe? Pseudo-Antoni Wielki wskazuje, że jednym ze sposobów na szczęście jest posiadać słuszne i prawdziwe przekonania, czyli takie, które będą służyły życiu. Chodzi o prawdę życia, o to, co do niej prowadzi. Prawda zawsze będzie dawała wyzwolenie i dobro, bo taka jest jej natura. Konsekwencją słusznych i prawdziwych przekonań jest nie podleganie przemijającym dobrom, ponieważ są nietrwałe.
Tylko to, co jest trwałe, nienaruszalne, wolne od przemocy i zniewolenia, szlachetne i prawdziwe zasługuje na uwagę i ukierunkowanie. Nie są to więc bogactwa i inne dobra materialne, które z natury swej są nietrwałe, ale jest to chociażby cnota duszy, o której mówi Pseudo-Antoni. Związane jest to z samą duszą, która jest duchowa i nieśmiertelna (por. Mt 10,28: Duszy zabić nie mogą). Są zatem wartości, dobra, które są nieprzemijające i one powinny skupiać uwagę osoby ludzkiej. W tym wyraża się rozsądek i mądrość człowieka.
Modlitwa Jezusowa ukazuje nieprzemijające wartości. Uczy wytrwałości w osiąganiu celów, a przede wszystkim ukierunkowania życia na to, co słuszne i prawdziwe. Kieruje bowiem ku Chrystusowi, który dla człowieka wierzącego ma być najwyższą wartością. Jeśli cnota duszy jest jedynym, co mamy, zdaniem Pseudo-Antoniego, to możemy powiedzieć, że modlitwa Jezusowa jest również jedynym, co mamy. To proste wołanie serca, które nie szuka szczęścia w sobie, ale na zewnątrz, ku temu, co może mu je dać.
Modlitwa Jezusowa, jak też każda inna modlitwa, jest tym, co kształtuje duszę, wyrabia cnoty, uczy zawierzania swojego życia Bogu. Pomaga nabrać słusznych i prawdziwych przekonań, bo nie jest fałszywa i nie łudzi, nie fałszuje, ale ukazuje prawdę o człowieku, świecie i Bogu. Modlitwa Jezusowa ratuje po śmierci tych, którzy byli jej wierni.
Brunon Koniecko OSB – benedyktyn tyniecki. Do opactwa wstąpił w 2010 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 2018 r. Jest absolwentem administracji oraz teologii. W opactwie tynieckim był m.in. przeorem, podprzeorem i wychowawcą. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem, Droga Filokalii. 50-dniowe ćwiczenie duchowe
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!
