Postępujmy tak, jak mówi Prorok: Rzekłem: Będę pilnował dróg moich, abym nie zgrzeszył językiem; wędzidło nałożyłem na usta, oniemiałem w pokorze i powstrzymałem się nawet od [słów] dobrych (Ps 38,2–3 [Wlg]). W ten sposób chce nam Prorok wskazać, że jeśli powinniśmy się niekiedy powstrzymywać od mówienia rzeczy dobrych ze względu na milczenie, tym bardziej musimy unikać mówienia złych rzeczy z obawy przed karą za grzechy.
Dlatego też ze względu na ważność milczenia, nawet na rozmowy dobre, święte i budujące należy rzadko pozwalać uczniom dojrzałym, bo jest napisane: Nie unikniesz grzechu w gadulstwie (Prz 10,19) i gdzie indziej: Życie i śmierć jest w mocy języka (Prz 18,21). Wypada bowiem, by nauczyciel mówił i uczył, uczeń zaś powinien milczeć i słuchać / Reguła św. Benedykta, fragment rozdziału 6
Refleksja
Być może żaden z rozdziałów Reguły nie jest tak potrzebny jak szósty. Co zrobiliśmy z milczeniem? Mówimy tyle o mowie nienawiści, o bezpodstawnych oskarżeniach, zastanawiamy się, w jaki sposób powstrzymać coś, co określamy we współczesnej nowomowie mianem hejtu. Podstawą jest powrót do milczenia, musimy nauczyć się przebywać sami z naszymi myślami, sam na sam z Panem Bogiem. Kiedy umiłujemy tą wewnętrzną walkę, to zmaganie się, wtedy nauczymy się szacunku do drugiego człowieka. Nie ma innej drogi. Więc idźmy za radą św. Benedykta i powróćmy w naszych rozkrzyczanych czasach do cnoty milczenia.
Toteż kiedy mamy prosić o coś przełożonego, należy prosić z szacunkiem pełnym pokory i uległości.
Nie dopuszczamy zaś nigdy do niestosownych żartów oraz do gadania pustego i pobudzającego do śmiechu; potępiamy je zawsze i wszędzie. Nie pozwalamy uczniowi otwierać ust do takich rozmów / Reguła św. Benedykta, fragment rozdziału 6
Refleksja
Koniec szóstego rozdziału Reguły przestrzega nas przed cynizmem. Do niego właśnie odnoszą się uwagi o żartach pustych, próżnych i głupim gadaniu. Dla św. Benedykta nie ma nic straszniejszego niż cynizm, czyli wyśmiewanie wszystkich i wszystkiego; budowanie sztucznego dystansu, aby nie brać za nic i za nikogo odpowiedzialności, aby żyć wygodnie we własnym, ciepłym gniazdku. Dzisiaj, kiedy taka postawa bierze górę, kiedy w sposób bezwzględny wykorzystywane są największe świętości do osiągnięcia własnych celów, kiedy ludzie coraz mniej liczą się ze świętościami, powróćmy do milczenia, ażeby przez to uczyć się, co jest święte, aby miało właściwe miejsce w naszym życiu.
Fragment książki Minuta ze św. Benedyktem / Skorzystaj również z publikacji Reguła z podziałem na każdy dzień roku
Szymon Hiżycki OSB (ur. w 1980 r.) studiował teologię oraz filologię klasyczną; odbył specjalistyczne studia z zakresu starożytnego monastycyzmu w kolegium św. Anzelma w Rzymie. Jest miłośnikiem literatury klasycznej i Ojców Kościoła. W klasztorze pełnił funkcję opiekuna ministrantów, duszpasterza akademickiego, bibliotekarza i rektora studiów. Do momentu wyboru na urząd opacki był także mistrzem nowicjatu tynieckiego. Autor książki na temat ośmiu duchów zła Pomiędzy grzechem a myślą oraz o praktyce modlitwy nieustannej Modlitwa Jezusowa. Bardzo krótkie wprowadzenie. Redaktor naczelny projektu „Filokalia”.
Fot. Marcin Marecik / Na zdjęciu: fragment polichromii z kaplicy Opactwa Benedyktynów w Tyńcu. Autor polichromii: Michał Szwarc.
Jeśli zainteresował Cię nasz materiał, mamy dla Ciebie propozycję! Możesz otrzymywać raz w tygodniu, w sobotę o 19:00, e-mail z najnowszymi artykułami z portalu cspb.pl. Wystarczy, że zapiszesz się do naszych powiadomień poniżej...
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi artykułami, informacjami dotyczącymi projektu "Filokalia" oraz nowościami wydawniczymi? Jeśli tak, zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie znajdziesz formularze do zapisu na nasze newslettery.
Czytelnicy i słuchacze naszych materiałów dostępnych w księgarni internetowej, na stronie cspb.pl, kanale YouTube oraz innych platformach podcastowych mogą być zainteresowani, w jaki sposób mogą nas wesprzeć. Od jakiegoś czasu istnieje społeczność darczyńców, którzy aktywnie i regularnie wspierają nasze działania.
To jest tylko pewna propozycja, możliwość wsparcia — jeżeli uważasz, że to, co robimy, jest wartościowe i chcesz dołączyć do darczyńców, od teraz masz taką możliwość. Z góry dziękujemy za każde wsparcie!
